Vào thứ Hai, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba tuyên bố rằng vào năm 2019, Mỹ và Nhật Bản đã ký một thỏa thuận thương mại song phương, và vào thời điểm đó, ông Trump đã xác nhận rằng ông sẽ không áp thuế bổ sung đối với xe hơi Nhật Bản. Điều này mâu thuẫn với mức thuế ô tô mới nhất của ông Trump, và Nhật Bản tiếp tục bày tỏ "mối quan ngại nghiêm trọng" về điều này.
Có phải ông Trump đã quên "thỏa thuận" cách đây sáu năm?
Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông Trump, Mỹ và Nhật Bản đã ký một thỏa thuận thương mại song phương vào năm 2019, cùng nhau giảm thuế đối với nông sản Mỹ, máy công cụ Nhật Bản và các sản phẩm khác, đồng thời tránh được mối đe dọa Mỹ tăng thuế đối với xe hơi Nhật Bản.
Mặc dù văn bản thỏa thuận vào thời điểm đó không bao gồm thương mại ô tô, nhưng Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã tuyên bố tại một cuộc họp báo rằng ông đã nhận được sự đảm bảo của ông Trump rằng Mỹ sẽ không áp thuế an ninh quốc gia "Mục 232" đối với xe hơi nhập khẩu của Nhật Bản.
Ông Abe công khai tuyên bố trước mặt ông Trump tại cuộc họp báo sau khi ký thỏa thuận:
"Trong thời kỳ thực hiện trung thành thỏa thuận thương mại Nhật - Mỹ, thuế sẽ không được áp dụng đối với xe hơi và linh kiện xe hơi Nhật Bản theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại Mỹ."
"Giữa Tổng thống Trump và tôi, điều này đã được xác nhận chắc chắn, và sẽ không có thuế bổ sung nào được áp dụng."
Tuy nhiên, năm nay, mức thuế 25% của ông Trump đối với tất cả xe hơi nhập khẩu vào Mỹ không miễn thuế đối với xe hơi Nhật Bản.
Ông Ishiba nói với Quốc hội: "Nhật Bản bày tỏ mối quan ngại nghiêm trọng về sự nhất quán giữa mức thuế ô tô mới nhất của Mỹ và thỏa thuận thương mại song phương năm 2019... Chúng tôi sẽ tiếp tục chuyển tải quan điểm của mình từ góc độ này (sang Mỹ)."
Nhật Bản sẽ không chấm dứt thỏa thuận Mỹ - Nhật.
Mặc dù ông Trump đã thông báo tạm dừng áp thuế đối ứng đối với hầu hết các quốc gia (bao gồm cả Nhật Bản), nhưng mức thuế chuẩn 10% và mức thuế 25% đối với xe hơi của Nhật Bản vẫn còn. Vì xe hơi là trụ cột của nền kinh tế xuất khẩu của Nhật Bản, nên Nhật Bản đặc biệt coi trọng vấn đề thuế ô tô.
Mặc dù mức thuế ô tô của Mỹ đối với Nhật Bản dường như đã phá vỡ "thỏa thuận" giữa ông Trump và ông Abe, nhưng ông Ishiba tuyên bố rằng Nhật Bản không có ý định chấm dứt hoàn toàn thỏa thuận thương mại song phương năm 2019.
Trưởng đoàn đàm phán thương mại của Nhật Bản, ông Ryosei Akazawa, đã đến thăm Washington vào tuần trước, bắt đầu đàm phán thương mại song phương với Mỹ, có thể bao gồm các cuộc thảo luận về rào cản phi thuế quan và các vấn đề tỷ giá hối đoái khó khăn.
Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato dự kiến sẽ đến thăm Washington vào cuối tuần này, và ông dự kiến sẽ thảo luận về các vấn đề tỷ giá hối đoái với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Besant.
