Vào thứ Năm, khi cổ phiếu Mỹ lao dốc một lần nữa sau khi tăng mạnh trong phiên giao dịch trước đó, ngày càng nhiều nhà giao dịch Phố Wall bắt đầu lo lắng liệu sự phục hồi của thị trường chứng khoán Mỹ vào thứ Tư sau quyết định tạm ngưng thuế quan của ông Trump có phải chỉ là một "sự phục hồi giả tạo" hay không.
Trong khi đó, trong giai đoạn biến động cực độ này, trọng tâm lớn nhất của thị trường Mỹ có thể vẫn không phải là thị trường chứng khoán - bởi vì sau sự sụp đổ của trái phiếu Mỹ vào đầu tuần này, những áp lực mới dường như đang nổi lên:
Không chỉ lãi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 30 năm bắt đầu quay trở lại mốc 5%, mà đồng USD cũng đã trải qua một đợt giảm giá mạnh hiếm thấy, nhanh chóng rơi xuống dưới mốc 100 vào đầu phiên giao dịch thứ Sáu...
Dữ liệu thị trường cho thấy, chưa đầy 24 giờ sau khi Tổng thống Mỹ Trump đảo ngược quyết định trong cuộc chiến thương mại "một thế kỷ" của mình để ngăn chặn sự sụp đổ của thị trường tài chính, cổ phiếu, trái phiếu và đồng USD của Mỹ lại bị bán tháo điên cuồng vào thứ Năm khi nỗi sợ hãi về suy thoái toàn cầu tràn ngập Phố Wall.
Khi các nhà đầu tư tận dụng sự phục hồi lịch sử vào thứ Tư để bán cao, chỉ số S&P 500 đã đóng cửa giảm 3,5% trong ngày. Chỉ số Dow cũng đóng cửa giảm khoảng 2,5%, với mức giảm cả ngày là 1.014,8 điểm. Cụ thể, bảy cổ phiếu công nghệ lớn tăng mạnh nhất vào thứ Tư đều giảm mạnh vào thứ Năm: cổ phiếu Tesla giảm 7,3%, cổ phiếu Nvidia giảm 5,9% và Meta Platforms giảm 6,7%. Cổ phiếu liên quan đến các công ty nhạy cảm với kinh tế cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Chỉ số Russell 2000, theo dõi cổ phiếu vốn hóa nhỏ, giảm 4,3%.
Sự sụp đổ của trái phiếu dài hạn đã khiến lãi suất tăng vọt trở lại sau một thời gian ngắn nghỉ ngơi, và vào đầu thứ Sáu tại châu Á, lãi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 30 năm đã tăng trở lại mức 4,93%, một lần nữa tiến gần đến mốc 5%.
Đồng USD cũng giảm giá trong ngày thứ ba liên tiếp, với chỉ số ICE USD giảm xuống dưới mốc 100 vào đầu thứ Sáu, chạm mức thấp nhất kể từ tháng 7/2023 ở mức 99,66. Nguyên nhân là do các nhà giao dịch thanh lý tài sản Mỹ và chuyển sang các loại tiền tệ trú ẩn an toàn khác như đồng franc Thụy Sĩ, đã có mức tăng lớn nhất trong một ngày trong thập kỷ vào thứ Năm.
Trong khi đó, các nhà giao dịch đổ xô đến các tài sản an toàn truyền thống. Trong giao dịch đầu giờ thứ Sáu, hợp đồng tương lai vàng tăng vọt lên mức kỷ lục 3.221 USD/ounce.
(Vàng có mức tăng lớn nhất kể từ khi đại dịch bùng phát)
Liệu vốn toàn cầu có bắt đầu rút khỏi Mỹ?
Không có nghi ngờ gì rằng, mặc dù ông Trump đã công bố "thỏa hiệp" vào thứ Tư về việc tạm ngưng thuế quan đáp trả đối với hàng chục quốc gia trong 90 ngày, cuộc khủng hoảng mà thị trường tài chính Mỹ phải đối mặt dường như đã tăng cường chỉ sau một ngày được thở phào.
Như trang blog tài chính nổi tiếng Zero Hedge đã đề cập, bạn chỉ cần liếc nhìn nhanh ba biểu đồ sau đây để hiểu tại sao thị trường Mỹ bắt đầu hoảng loạn.
① Nhận thức của thế giới về rủi ro chủ quyền của Mỹ đang tăng lên
CDS chủ quyền 1 năm của Mỹ gần đây đã tăng vọt, và chi phí CDS tăng lên thường phản ánh sự hoảng loạn của thị trường về rủi ro tín dụng, khi các nhà đầu tư bắt đầu tìm kiếm các cơ chế phòng ngừa rủi ro. Hiện tại, phạm vi giao dịch CDS của Mỹ gần như tồi tệ như Italy và Hy Lạp.
② Việc giải chấp các giao dịch cơ sở trái phiếu Mỹ vẫn chưa kết thúc
Chênh lệch hoán đổi cho thấy thị trường tài trợ bằng đồng USD, sau khi nhanh chóng giảm bớt căng thẳng vào ngày hôm qua, lại gặp rắc rối một lần nữa...
③ Đồng USD đang sụp đổ nhanh chóng
Chỉ số Bloomberg USD, sau khi giảm xuống dưới đường trung bình động 200 ngày, tiếp tục giảm không kiểm soát được.
Nhà kinh tế học nổi tiếng Peter Schiff nói: "Tôi chưa từng thấy một đợt bán tháo tài sản Mỹ quy mô lớn như vậy. Đồng USD, trái phiếu và cổ phiếu đều bị ảnh hưởng nặng nề. Tôi không nhớ khi nào đồng USD giảm 3,5% so với đồng franc Thụy Sĩ trong một ngày. Hành trình của Mỹ trên đà tăng trưởng toàn cầu sắp kết thúc đột ngột. Hãy thắt chặt dây an toàn."
Trên thực tế, kể từ khi ông Trump công bố kế hoạch áp đặt thuế quan trừng phạt đối với hàng chục đối tác thương mại của Mỹ, sự biến động gần đây của cổ phiếu và trái phiếu Mỹ đã có thể so sánh với đại dịch và cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, điều này đủ để minh họa cho sự bất ổn của thị trường.
Những biến động này cuối cùng chỉ ra cùng một kết luận đáng báo động: Các biện pháp thuế quan hỗn loạn của ông Trump, bất kể kết quả cuối cùng là gì, đang nhanh chóng làm xói mòn niềm tin vào nền kinh tế Mỹ và có thể khiến thị trường luôn trong tình trạng căng thẳng trong ba tháng tới khi các nhà giao dịch lo lắng chờ đợi xem điều này sẽ diễn ra như thế nào.
Bill Smead, Giám đốc đầu tư của Smead Capital Management, nói: "Điều này sẽ sớm kết thúc - khả năng chúng ta sẽ sớm quay trở lại những ngày hạnh phúc là rất, rất thấp. Đây có thể là sự khởi đầu của một thị trường gấu khổng lồ."
Sự sợ hãi này phản ánh một sự thay đổi mạnh mẽ trong tâm lý thị trường chỉ trong chưa đầy ba tháng nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump - Phố Wall đã đặt cược rằng các chính sách cắt giảm thuế, bãi bỏ quy định và tăng trưởng kinh tế của ông sẽ tiếp tục đà tăng của thị trường chứng khoán. Nhưng khi ông Trump sa thải hàng chục nghìn nhân viên, giữ lại viện trợ liên bang và đơn phương viết lại các quy tắc thương mại quốc tế, những kỳ vọng này đã nhanh chóng đảo ngược.
Đáng lo ngại hơn chính là các biện pháp thuế quan là phong cách ra quyết định của ông Trump: các chính sách không liên tục, sử dụng các công thức định giá phi truyền thống và đặt ra các mục tiêu phi truyền thống. Điều này khiến các nhà phân tích Phố Wall khó có thể dự đoán được hướng đi của các sự kiện, chưa nói đến việc đánh giá tác động cuối cùng của chúng đối với giá cổ phiếu, trái phiếu và hàng hóa.
Liệu thế giới có đang rời bỏ đồng USD?
Kim Forrest, Giám đốc đầu tư và người sáng lập Bokeh Capital Partners, nói: "Ngay cả ở các thị trường mới nổi, chúng ta cũng biết chính sách của họ là gì. Nhưng ở Mỹ, chúng ta không còn có thể thực hiện phân tích cơ bản đối với một số công ty xuất sắc."
Kể từ khi ông Trump công bố các biện pháp thuế quan mới nhất tại Vườn Hồng Nhà Trắng, thị trường có thể nói là đã trải qua sáu phiên giao dịch đầy kịch tính. Cú sốc ban đầu đã kích hoạt một đợt bán tháo sâu của cổ phiếu Mỹ, xóa sổ hơn 10 nghìn tỷ USD giá trị thị trường. Sau đó, từ New York đến Tokyo, từ Sydney đến London, đợt bán tháo trái phiếu Mỹ đã đẩy thị trường trái phiếu toàn cầu vào tình trạng hỗn loạn, và bây giờ, mục tiêu mới của đợt giảm giá là đồng USD.
Trong một video mới được phát hành vào thứ Năm, Peter Schiff nói rằng các biện pháp thuế quan của ông Trump không chỉ không có hiệu quả mà còn phản tác dụng, làm trầm trọng thêm thâm hụt thương mại và làm suy yếu khả năng cạnh tranh của Mỹ. Ông cảnh báo: "Thế giới đang rời bỏ đồng USD."
Schiff cũng nhấn mạnh nguyên nhân gốc rễ của thâm hụt thương mại kéo dài của Mỹ, nhấn mạnh sự thiếu hụt tiết kiệm và đầu tư ở Mỹ. Ông tin rằng chi tiêu trong nước quá mức và đầu tư không đủ đã khiến Mỹ phải phụ thuộc quá nhiều vào các nhà sản xuất nước ngoài. Mỹ phải dựa vào các nhà máy ở nước ngoài để sản xuất hàng hóa mà mình không thể tự sản xuất.
Mặc dù Schiff ca ngợi mục tiêu của ông Trump là giảm thâm hụt ngân sách, nhưng ông dự đoán rằng các biện pháp thuế quan sẽ có tác dụng ngược lại. "Các biện pháp thuế quan không chỉ không giải quyết được điểm yếu của nền kinh tế Mỹ mà còn gây thêm gánh nặng cho người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ. Những biện pháp thuế quan này được người Mỹ trả tiền, không phải bởi các đối tác thương mại của Mỹ - không có thu nhập bên ngoài, mọi thứ đều đến từ bên trong. Và 'tăng thuế' đối với người Mỹ bình thường sẽ gây thêm gánh nặng cho một nền kinh tế đã yếu ớt. Do đó, Mỹ sẽ phải đối mặt với tình trạng ứ đọng kinh tế nghiêm trọng hơn."
Schiff cảnh báo về sự mong manh của hệ thống tài chính Mỹ, nhấn mạnh sự phụ thuộc của Mỹ vào các quỹ nước ngoài để duy trì mức sống không bền vững.
Ông dự đoán rằng sự phụ thuộc này sẽ kết thúc trong đau đớn, khi đồng USD mất giá sẽ buộc người Mỹ phải giảm tiêu dùng và chấp nhận mức sống thấp hơn.
"Trên thực tế, Mỹ đang lợi dụng thế giới vì chúng ta dựa vào các nguồn lực toàn cầu để duy trì một lối sống vượt quá khả năng của mình. Nhưng phần còn lại của thế giới chỉ có thể hỗ trợ sự phung phí của chúng ta bằng cách giảm tiêu dùng của chính họ, và mô hình này sắp thay đổi."
Schiff chỉ ra: "Sự thay đổi này phải xảy ra vì đồng USD sẽ mất giá đáng kể. Khi đó, tiêu dùng của Mỹ sẽ thu hẹp, trong khi tiêu dùng ở các nước khác sẽ tăng lên. Bằng cách này, thâm hụt thương mại sẽ biến mất khi mức sống của Mỹ giảm xuống. Và thế giới đang đẩy nhanh đợt bán tháo đồng USD, điều này đang đặt nền tảng cho sự mất giá tiền tệ lớn sắp tới. "
