Theo báo cáo mới nhất hôm thứ Năm, Bộ trưởng Tài chính Saudi Arabia Mohammed Al-Jadaan cho biết sự sụt giảm doanh thu dầu mỏ đã mang lại cho nước này "cơ hội để xem xét và suy ngẫm lại các kế hoạch đầu tư trong quá khứ", nhưng điều này sẽ không ảnh hưởng gì đến tham vọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế phi dầu mỏ của họ cả.
Trong bối cảnh đó, giá dầu quốc tế đã giảm hơn 20% tính đến thời điểm hiện tại và Saudi Arabia hiện đang dẫn đầu các nỗ lực để "thắt chặt" kỷ luật cắt giảm sản lượng của OPEC+. Báo cáo mới nhất cho thấy OPEC+ có thể quyết định vào cuối tuần này tiếp tục tăng sản lượng với tốc độ 411.000 thùng/ngày trong tháng Bảy, như một hình phạt đối với các nước thành viên như Kazakhstan và Iraq đã liên tục vượt quá hạn ngạch sản xuất.
(Biểu đồ giá dầu Brent hàng ngày, nguồn: TradingView)
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Al-Jadaan nói với truyền thông rằng mặc dù thâm hụt ngân sách và tài khoản vãng lai ngày càng tăng và mức nợ tăng lên, Saudi Arabia vẫn có kế hoạch duy trì tốc độ chi tiêu chính phủ hiện tại để hỗ trợ các kế hoạch phát triển đầy tham vọng của mình. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng nước này sẽ tận dụng sự sụt giảm giá dầu và bất ổn toàn cầu để đánh giá nhiều sáng kiến đa dạng hóa đang diễn ra.
Al-Jadaan nói: "Chúng tôi sẽ không lãng phí cuộc khủng hoảng này. Trong khi thế giới được cho là đang trong khủng hoảng, nền kinh tế Saudi Arabia lại đang hoạt động rất tốt. Đây là cơ hội để đánh giá tình hình hiện tại - nếu có cơ hội để hành động táo bạo, chúng tôi sẽ hành động quyết đoán. Đồng thời, cuộc khủng hoảng cũng mang lại cơ hội để xem xét và suy ngẫm lại - chúng ta có đang vội vàng triển khai các dự án không? Có hậu quả ngoài ý muốn không? Chúng ta có cần trì hoãn không? Chúng ta có cần lên kế hoạch lại không? Chúng ta có cần đẩy nhanh tiến độ không?"
Bộ trưởng Tài chính Saudi Arabia nhấn mạnh rằng ưu tiên hiện tại là tránh rơi vào "cái bẫy chu kỳ bùng nổ và suy thoái" đã từng ám ảnh nước này trong thời gian dài. Mục tiêu của Saudi Arabia không chỉ đơn giản là cân bằng ngân sách mà còn là đảm bảo, thông qua thiết kế thể chế, rằng chi tiêu hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Ông cũng tiết lộ rằng Quỹ Đầu tư Công, chịu trách nhiệm phát triển các dự án lớn của nước này, đang trải qua "những điều chỉnh tương tự, rất thận trọng."
Dữ liệu cho thấy doanh thu dầu mỏ của Saudi Arabia trong quý I đã giảm 18% so với cùng kỳ năm 2024, trong khi thâm hụt ngân sách tăng lên 15,6 tỷ USD, mức thâm hụt hàng quý cao nhất kể từ năm 2021. Điều này cũng có nghĩa là Bộ Tài chính Saudi Arabia sẽ gặp khó khăn trong việc đạt được mục tiêu thu hẹp thâm hụt ngân sách xuống còn 2,3% GDP trong năm nay.
IMF trước đó đã dự đoán rằng thâm hụt ngân sách của Saudi Arabia sẽ tăng lên hơn 4% GDP trong năm 2025 và 2026, trong khi ước tính rằng giá dầu cần thiết để nước này đạt được cân bằng tài chính sẽ cần phải đạt 92 USD/thùng.
Đáp lại, Jadaan nói: "Miễn là chi tiêu chính phủ có thể hỗ trợ tăng trưởng kinh tế phi dầu mỏ, tôi sẽ không lo lắng về việc thâm hụt ngân sách tăng lên 3%, 4% hoặc thậm chí "thỉnh thoảng" là 5% GDP." Cần lưu ý rằng tỷ lệ nợ/GDP của Saudi Arabia chỉ ở mức 26%, đặt nước này vào phạm vi rất lành mạnh trên toàn cầu.
Jadaan cũng nhấn mạnh rằng không có kịch bản nào có thể xảy ra mà theo đó mức nợ của Saudi Arabia sẽ đạt đến trần 40% do Bộ Tài chính đặt ra.
Bộ trưởng Tài chính Saudi Arabia dự đoán rằng, được thúc đẩy bởi các hoạt động phi dầu mỏ, GDP của nước này sẽ tăng 4,6% trong năm nay, mức tăng đáng kể so với mức tăng 1,3% trong năm 2024. Jadaan nói rằng điều khiến Chính phủ Saudi Arabia yên tâm là nhiều mục tiêu đã đạt được hoặc đang trên đà đạt được như kế hoạch. Ông nói: "Điều này mang lại cho chúng tôi sự tự tin, nhưng chúng tôi sẽ không tự mãn."
