Sau khi chính phủ Mỹ phát động cuộc chiến thương mại toàn diện, thị trường tài chính toàn cầu rơi vào tình trạng hỗn loạn. Tuy nhiên, điều bất ngờ là đồng ruble Nga trở thành đồng tiền có hiệu suất tốt nhất thế giới trong năm nay, với mức tăng vượt xa vàng, một tài sản trú ẩn truyền thống.
Dữ liệu cho thấy, tính từ đầu năm đến nay, đồng ruble Nga đã tăng 38% so với đồng đô la Mỹ trong giao dịch phi tập trung. Đồng đô la Mỹ đang chịu áp lực lớn do cuộc chiến thuế quan leo thang do Tổng thống Trump khởi xướng, trong khi đồng ruble được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố đặc thù của Nga, bao gồm lãi suất ở mức kỷ lục.
Các đồng tiền của các thị trường mới nổi thường gặp phải vấn đề chung: khi nền kinh tế toàn cầu không ổn định hoặc nhà đầu tư nhận thấy rủi ro quá cao, nhiều nhà đầu tư nước ngoài rút vốn khỏi những quốc gia này. Tuy nhiên, đồng ruble không phải đối mặt với áp lực rút vốn như vậy.
Sofya Donets, một nhà kinh tế tại T-Investments, cho biết, "Các biện pháp kiểm soát vốn đã bảo vệ Nga khỏi tình huống này, và chi phí vay mượn cao cũng đang hỗ trợ tỷ giá ruble."
Mặc dù một loạt các lệnh trừng phạt của các nước phương Tây vẫn còn hiệu lực, nhưng một số chính sách nội bộ và điều kiện kinh tế ở Nga cũng góp phần làm tăng giá trị đồng ruble. Tình hình này chắc chắn là tin tốt để kiểm soát lạm phát, nhưng có thể giảm doanh thu năng lượng trong thời điểm đất nước đang chi tiêu quy mô lớn cho nhu cầu quân sự và chương trình xã hội.
Lạm phát kéo dài đã buộc ngân hàng trung ương Nga duy trì chính sách tiền tệ cực kỳ cứng rắn—lãi suất cơ bản hiện đang ở mức 21% và đã giữ nguyên trong vài tháng. Điều này đã kiềm chế nhu cầu về hàng hóa nhập khẩu, do đó giảm nhu cầu ngoại tệ. Trong khi đó, các nhà xuất khẩu được yêu cầu bán một phần thu nhập ngoại hối của họ trên thị trường nội địa, thúc đẩy sự tăng giá của đồng ruble.
Tất nhiên, dấu hiệu của việc làm dịu chính sách của Mỹ đối với Nga đã làm tăng sức hấp dẫn của đồng ruble trong các giao dịch mang lợi tức. Iskander Lutsko, Trưởng phòng Nghiên cứu và Quản lý Danh mục Đầu tư tại Istar Capital, lưu ý rằng mặc dù rủi ro trừng phạt vẫn tiếp diễn, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn chuyển hướng sang các quốc gia duy trì mối quan hệ tốt với Nga để tiếp cận các tài sản ruble có lợi tức cao.
Lutsko bổ sung rằng, bên cạnh đó, các công ty Nga rất muốn sử dụng các khoản vay nhân dân tệ rẻ hơn nhiều để tái cấp vốn cho nợ nội địa đắt đỏ, điều này thúc đẩy việc chuyển đổi ngoại tệ sang ruble.
Trong khi đó, chỉ số đô la Mỹ đã giảm xuống mức thấp sáu tháng, khi sự khó lường gần đây của Trump về chính sách thuế quan đã làm tăng sự lo ngại của nhà đầu tư về tài sản Mỹ và làm suy yếu niềm tin vào đồng đô la Mỹ và trái phiếu kho bạc như nơi trú ẩn an toàn cuối cùng.
Dự đoán sẽ có thêm nhiều biến động và bất ổn phía trước, các nhà giao dịch đang bán tài sản bằng đô la Mỹ và mua vàng thay vào đó. Kim loại quý này đã tăng 23% kể từ đầu năm, đạt mức cao kỷ lục.
Các nhà kinh tế chỉ ra rằng sức mạnh của đồng ruble là đa chiều. Thứ nhất, sự cải thiện trong mối quan hệ giữa Putin và Trump đã tăng cường niềm tin vào thị trường Nga. Thứ hai, chính sách tiền tệ chặt chẽ đang làm nguội đi nhu cầu nhập khẩu của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Thứ ba, chính phủ Nga đang bảo vệ nền kinh tế khỏi sự sụt giảm giá dầu bằng cách bán ngoại tệ từ quỹ chủ quyền.
Điểm đáng chú ý khác là Nga sẽ miễn nhiễm với chính sách thuế quan của Trump, vì hai bên đã cắt đứt hầu hết mọi quan hệ thương mại từ lâu.
Đáng chú ý, kể từ ngày 13 tháng 6 năm 2024, giao dịch đô la trên Sàn giao dịch Moskva đã bị tạm dừng do các lệnh trừng phạt, chuyển các hoạt động giao dịch liên quan sang thị trường phi tập trung. Điều này đã làm tăng độ phức tạp trong việc xác định giá và tạo ra khoảng cách giữa giá nội địa và quốc tế.
Ngân hàng trung ương Nga cho biết sự tăng giá của đồng ruble có thể là do điều kiện địa chính trị được cải thiện và sự quan tâm mới của nhà đầu tư đối với tài sản Nga. Báo cáo cũng lưu ý rằng lãi suất cơ bản tương đối cao của Nga có thể là yếu tố khác.
